Przykre wieści obiegły media. We wtorek 30 sierpnia agencja Reutera przekazała, że Michaił Gorbaczow nie żyje. Od dłuższego czasu borykał się z poważnymi problemami zdrowotnymi. Miał 91 lat.
Michaił Gorbaczow był uznanym radzieckim i rosyjskim politykiem. Na kartach historii zapisał się jako jedyny prezydent ZSRR, a funkcję tą sprawował w latach 1990-1991. Był bardzo zaangażowany w zachowanie państwa radzieckiego i jego socjalistycznych ideałów, ale uważał, że konieczne są reformy, a już zwłaszcza po tym, jak doszło do katastrofy w Czarnobylu. Podczas szczytu podjął dyskusję z Ronaldem Reaganem, by ograniczyć broń jądrową i zakończyć zimną wojnę.
Dzięki prowadzonej przez niego polityce w kraju zwiększono wolność słowa i prasy. Niemal każdy słyszał o pierestrojce, czyli przebudowie, której celem była decentralizacji decyzji gospodarczych, by poprawić efektywność. Ostatecznie, wbrew jego woli, doprowadzono do rozwiązania Związku Radzieckiego. Zaraz po tym podał się do dymisji.
Nie żyje Michaił Gorbaczow
Po zakończeniu kariery politycznej Michaił założył Fundację Gorbaczowa. Przez lata krytykował prezydentów Rosji — Borysa Jelcyna i Władimira Putina. Do dziś uważany jest za jedną z najbardziej znaczących postaci w drugiej połowie XX wieku.
Za swoje dokonania doczekał się Pokojowej Nagrody Nobla i był powszechnie chwalony za to, że odegrał kluczową rolę m.in. w zakończeniu zimnej wojny. Innego zdania są natomiast Rosjanie, którzy przez lata wyśmiewali go za przyspieszenie rozpadu Związku Radzieckiego, przez co spadły wpływy Rosji na świecie i doszło do załamania gospodarczego.
Informację o śmierci Michaiła Gorbaczowa w nocy z 30 na 31 sierpnia przekazała także agencja RIA Nowosti, która powołała się na informacje pozyskane od Centralnego Szpitala Klinicznego w Moskwie.
Prezydent ZSRR na początku lipca trafił do szpitala przez problemy z nerkami i cukrzycą. Mówiono, że boryka się z nimi już od kilku lat, choć nigdy oficjalnie tego nie potwierdzono. Mimo iż ekonomista Rusłan Grinberg opublikował w mediach społecznościowych zdjęcie polityka leżącego na szpitalnym łóżku, zaprzeczono jakoby stan jego zdrowia, miał się poważnie pogarszać.
Nigdy nie komentujemy stanu zdrowia Michaiła Siergiejewicza. W tym przypadku mogę jednak powiedzieć, że to, co pojawia się w tych kanałach (na Telegramie), nie jest zgodne z prawdą — tłumaczył Władimir Polakow, przedstawiciel Fundacji Gorbaczowa.
Służba prasowa organizacji przekazała, że od ponad roku przebywał stale w Centralnym Szpitalu Klinicznym, ponieważ tak zadecydowali lekarze. Co zatem było przyczyną śmierci Gorbaczowa? Interfax, powołując się na źródło bliskie politykowi, przekazał:
Przyczyną śmierci Michaiła Gorbaczowa nie był koronawirus. Przyczyny to wiek i choroba.
Michaił Gorbaczow odszedł w wieku 91 lat. Spocznie na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie, tuż obok ukochanej żony, Raisy.
Michaił Gorbaczow był przeciwny wojnie w Ukrainie
Jeszcze w lipcu 2014 roku w rozmowie z syberyjskim serwisem informacyjnym Gorbaczow wyznał, że rosyjsko-ukraińska wojna jest absurdem. Mimo to od początku wojny nie odnosił się do niej publicznie.
26 lutego jego fundacja wydała oświadczenie, w którym nawoływała do szybkiego zaprzestania działań wojennych oraz natychmiastowego rozpoczęcia rozmów pokojowych.
Choć sam Gorbaczow nie zabierał w tej sprawie głosu, miał na ten temat rozmawiać ze swoim przyjacielem, Aleksiejem Wenediktowem, który w lipcu postanowił przytoczyć jego słowa. Wynikało z nich, że jest mocno przejęty faktem, iż działania prowadzone przez Władimira Putina, doprowadziły do zaprzepaszczenia tego, o co walczył latami.
Wszystko, co zrobił Gorbaczow, zostało zniszczone. Wszystkie jego reformy poszły z dymem. […] Gorbaczow jest oczywiście zdenerwowany. [Rosja – przyp. red] to było dzieło jego życia. Wolność to sprawa Gorbaczowa. Wszyscy już zapomnieli, kto dał wolność Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Wolność słowa, pierwszą ustawę o prasie. Własność prywatną. Michaił Siergiejewicz Gorbaczow — mówił w wywiadzie dla rosyjskiego Forbesa.
Zdaniem Aleksieja, Putin całkowicie zniszczył reformy Gorbaczowa.
Kiedy pytają mnie: „Czy coś na to wskazuje?”, Odpowiadam: „Kiedy Gorbaczow odszedł, liczebność sił szybkiego reagowania NATO w Europie wynosiła 4 tys. Teraz NATO ogłosiło, że do końca przyszłego roku w stan wysokiej gotowości postawi 300 tys. żołnierzy. To jest poziom zagrożenia. Poziom wojsk NATO na naszych granicach” – czytamy.
Mimo iż Gorbaczow zawsze gorzko wypowiadał się o obecnym prezydencie Rosji, rzecznik Kremla, Dmitrij Pieskow, przekazał rosyjskiej agencji Interfax, że Putin składa najgłębsze kondolencje i w środę rano zamierza przesłać wiadomość z kondolencjami do krewnych i przyjaciół męża stanu.
Michaił Gorbaczow nie ukrywał, że jest chrześcijaninem
Michaił Gorbaczow oficjalnie nawrócił się na chrześcijaństwo w 2008 roku. Podczas Wielkiego Tygodnia odwiedził Asyż, by pomodlić się przy grobie św. Franciszka. Wskazał, że to właśnie on sprawił, że zaczął wyznawać tę wiarę.
To dzięki św. Franciszkowi przybyłem do Kościoła i dlatego uważałem, że ważne jest, abym odwiedził jego grób. Bardzo przeżywam pobyt tutaj, w tym tak ważnym dla chrześcijaństwa i całej ludzkości miejscu. Święty Franciszek jest dla mnie drugim Chrystusem. Jego historia fascynuje mnie i odgrywała fundamentalną rolę w moim życiu — powiedział mnichom zgromadzonym w bazylice.
W podróży towarzyszyła mu 51-letnia córka Irina. Przez pół godziny odmawiał modły przy grobie świętego, a następnie zwrócił się do mnichów z prośbą o wskazanie dzieł teologicznych, dzięki którym mógłby lepiej zrozumieć postępowanie Franciszka.
Wcześniej mówiło się, że jest ateistą i być może, gdyby przyznał się do tego, jaką religię wyznaje, nie zrobiłby kariery w partii komunistycznej. Nigdy nie mówiło się o tym głośno, ale zaraz po narodzinach został ochrzczony w cerkwi. Jego rodzice i teściowie byli bardzo wierzący. Rodzice Raisy zostali rozstrzelani przez komunistów podczas II wojny światowej, ponieważ ukrywali ikony pod portretami Lenina i Stalina.